Nguyên nhân gây viêm phổi cấp do chủng vi rút mới Coronavirus tại thành phố Vũ Hán

Để chủ động phòng chống bệnh viêm phổi cấp do chủng virus mới corosavirus tại thành phố Vũ Hán, Bộ Y tế họp khẩn Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh nguy hiểm, mới về các biện pháp phòng chống dịch bệnh viêm phổi cấp do chủng coronavirus mới vào chiều ngày 15/1/2020.

            Theo thông báo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc đã ghi nhận các trường hợp viêm phổi cấp do chủng coronavirus mới. Trường hợp bệnh đầu tiên khởi phát vào ngày 12/12/2019, tính đến ngày 13/01/2020 đã ghi nhận 59 trường hợp mắc, 07 trường hợp nặng, 01 trường hợp tử vong, 02 trường hợp đã hồi phục hoàn toàn, các bệnh nhân khác trong tình trạng ổn định và chưa ghi nhận trường hợp cán bộ y tế bị nhiễm bệnh. Hiện chưa có bằng chứng rõ ràng về việc lây truyền từ người sang người. Từ ngày 13/01/2020 đến nay, thành phố Vũ Hán chưa ghi nhận trường hợp mắc mới. Trường hợp tử vong là nam 61 tuổi, thường xuyên đến mua hàng tại chợ Huanan ở thành phố Vũ Hán (nơi có nhiều trường hợp mắc bệnh được ghi nhận) và có tiền sử bị u ổ bụng và bệnh gan mạn tính. Ngày 09/01/2020, Trung Quốc đã xác định được chủng vi rút mới thuộc họ coronavirus, đã có 41 trường hợp xét nghiệm dương tính với nCoV (bao gồm cả trường hợp tử vong). Các mầm bệnh đường hô hấp khác như cúm, cúm gia cầm, adenovirus, coronavirus Hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS-CoV), coronavirus Hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS-CoV) được loại trừ là nguyên nhân. Các dấu hiệu và triệu chứng lâm sàng được báo cáo chủ yếu là sốt, với một vài trường hợp khó thở và X quang phổi cho thấy thâm nhiễm viêm phổi xâm lấn ở cả hai phổi. Hiện nay, điều đáng mừng là vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng nào cho thấy virus dễ dàng lây truyền giữa người với người. Virus không được tìm thấy trong 763 người tiếp xúc gần gũi với những người bị nhiễm bệnh hoặc nhân viên y tế là những người thường bị bệnh khi đó là virus có thể truyền giữa người và người.

            Cho đến nay, sáu chuỗi trình tự virus của dòng coronavirus mới này đac được công bố. Sáu trình tự trên khác nhau rất ít chứng tỏ chúng đến từ một nguồn. Chúng có thể đến từ cùng một lô động vật bị nhiễm bệnh tại chợ buôn bán hải sản Huanan (ngoài ra cũng có bán chim, rắn và thỏ). Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được loài động vật nào thực sự là nguồn chứa virus. Nó xuất hiện như thế nào, lây nhiễm ra sao và số người nhiễm bệnh thực sự vẫn còn là một bí ẩn (có thể một số người bị mắc virus này nhưng chỉ có triệu chứng nhẹ và đã không được phát hiện). Dựa trên các thông tin này, tổ chức Y tế thế giới (WHO) có kế hoạch sớm công bố một xét nghiệm chẩn đoán virus mới được phát triển bởi Christian Drosten, nhà virus học tại Bệnh viện Đại học Charité ở Berlin, và hy vọng cũng có nhiều phương pháp chẩn đoán mới từ các nhóm nghiên cứu khác về virus.

            Gần đây nhất một trường hợp đã được phát hiện nhiễm ở ngoài Trung Quốc đó là ở Thái Lan, báo cáo vào ngày 13 tháng 1, một khách du lịch bay từ Vũ Hán đến Bangkok, bệnh nhân này đã không đến chợ Huanan mà đã đến các chợ động vật khác. Do chưa làm rõ được cơ chế truyền bệnh và nguồn gốc truyền nhiễm của virus này (từ động vật nào?) nên các nhà khoa học vẫn đang rất lo ngại về khả năng truyền nhiễm của chúng trong những ngày Tết sắp tới, khi mà hàng trăm triệu người châu Á sẽ di chuyển khắp nơi.

Về phía Việt Nam, Bộ Y tế đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị khẩn trương thực hiện một số nội dung để tăng cường phòng chống bệnh này. Để chủ động phòng chống bệnh viêm phổi cấp do chủng vi rút mới coronavirus tại thành phố Vũ Hán, Bộ Y tế khuyến cáo người dân và cộng đồng thực hiện tốt các biện pháp sau:

  1. Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với người bị bệnh viêm đường hô hấp cấp tính; khi cần thiết phải tiếp xúc với người bệnh phải đeo khẩu trang y tế đúng cách và giữ khoảng cách khi tiếp xúc.
  2. Giữ ấm cơ thể, vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, súc họng bằng nước sát khuẩn miệng để phòng bệnh viêm phổi.
  3. Cần che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất bằng khăn vải hoặc khăn tay để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp.
  4. Hạn chế tiếp xúc gần với các trang trại nuôi động vật hoặc động vật hoang dã.
  5. Những người trở về từ thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc hoặc có tiếp xúc gần với người mắc bệnh viêm phổi tại thành phố Vũ Hán trong vòng 14 ngày nếu có dấu hiệu sốt, ho, khó thở, cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám, điều trị kịp thời./.

TS.BS. Nguyễn Phạm Thanh Nhân – Trưởng Phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng

Tài liệu tham khảo:

https://moh.gov.vn/web/guest/tin-noi-bat/-/asset_publisher/hwUjUacn23Hf/content/bo-y-te-hop-ban-chi-ao-phong-chong-dich-be-2

https://www.sciencemag.org/news/2020/01/world-alert-potential-spread-new-sars-virus-found-china?fbclid=IwAR3uQbT9DMR4a_8HSgSLe2Qctth3nO3EjvUNti1McMx6HALJkKPfnbCFafI

https://www.who.int/csr/don/12-january-2020-novel-coronavirus-china/en/?fbclid=IwAR1utttTgU2bFX1YQO7CxeDlM3rCEcKdxtR632WlWXHkcpxUAUmrGQuJxr8