Phẫu thuật cắt thùy trên phổi trái, cắt đoạn phế quản và tạo hình phế quản cho nữ bệnh nhân 78 tuổi

Vừa qua, các bác sĩ khoa Ung bướu tổng hợp, Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng đã phẫu thuật cắt thùy trên phổi trái, cắt đoạn phế quản và tạo hình phế quản cho một bệnh nhân lớn tuổi có u thùy trên phổi trái xâm lấn phế quản gốc trái.

Bệnh nhân nữ, 78 tuổi, quê ở Quảng Bình, ho đau ngực khoảng gần 1 năm nay. Đã từng nhập viện điều trị tại nhiều bệnh viện ở địa phương cũng như ở khu vực, nhưng bệnh không cải thiện. Ghi nhận lúc nhập viện, bệnh nhân lớn tuổi, thể trạng kém, ho nhiều kèm đau tức ngực trái. CT ngực ghi nhận xẹp hoàn toàn thùy trên phổi trái, ghi nhận có u xâm lấn phế quản gốc trái và vài hạch nhỏ trung thất cùng bên. Nội soi ghi nhận có u thùy trên xâm lấn phế quản gốc trái gây hẹp lòng phế quản gốc trái và một phần phế quản thùy dưới phổi trái.

Khối u xâm lấn phế quản gốc trái trên CT (mũi tên đỏ)
Khối u xâm lấm gây hẹp lòng phế quản gốc trái trên nội soi

Bệnh nhân được hội chẩn Hội đồng U của bệnh viện và được chỉ định phẫu thuật cắt thùy trên phổi trái, cắt đoạn phế quản xâm lấn và tạo hình lại phế quản. Sau hơn 3 giờ phẫu thuật, dưới nội soi hỗ trợ, các bác sĩ đã thực hiện phẫu thuật thành công cắt thùy trên, cắt đoạn phế quản xâm lấn, tạo hình lại phế quản và nạo hạch trung thất cho bệnh nhân. Bệnh nhân được xuất viện 2 tuần sau phẫu thuật và hiện đang đợi điều trị bổ trợ sau mổ.

phế quản thùy dưới được tạo hình
và cắm lại vào phế quản gốc trái (mũi tên xanh) hình trong mổ

Theo bác sĩ CK2 Đặng Nguyên Kha, trưởng khoa Ung bướu tổng hợp, trưởng kíp mổ, trước đây những trường hợp u phổi xâm lấn phế quản gốc thường được chuyển điều trị hóa xạ trị đồng thời hoặc chuyển lên các bệnh viện lớn để phẫu thuật, do kỹ thuật tương đối phức tạp và tỷ lệ biến chứng cao. Trường hợp vừa qua là trường hợp đặc biệt. Thứ nhất, bệnh nhân lớn tuổi, thể trạng tương đối kém. Thứ hai, vị trí phẫu thuật là bên trái, do bị bao bọc bởi tim, cung động mạch chủ và động mạch chủ ngực, nên việc phẫu tích phế quản gốc là khó khăn hơn nhiều so với bên phải.

Với việc triển khai thành công kỹ thuật này tại bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng, sẽ làm tăng cơ hội điều trị cho bệnh nhân u phổi bên cạnh đó giảm chi phí và thời gian cho bệnh nhân và người nhà do không phải lên các bệnh viện tuyến trên để điều trị.

U thùy trên phổi trái xâm lấn phế quản gốc trái là trường hợp u tiến triển tại vùng. Cắt một bên phổi là phương pháp phẫu thuật kinh điển để điều trị bệnh lý này. Tuy nhiên, phẫu thuật cắt một bên phổi thường có tỷ lệ tử vong cao do các yếu tố về hô hấp và tuần hoàn. Phẫu thuật cắt thùy phổi kèm cắt đoạn phế quản và tạo hình lại phế quản là phẫu thuật thay thế cho phẫu thuật cắt một bên phổi, do tỷ lệ tử vong thấp trong khi vẫn đảm bảo hiệu quả về mặt ung thư. Tuy vậy, phẫu thuật cắt thùy phổi kèm cắt đoạn phế quản và tạo hình phế quản là phẫu thuật khó, dễ có nguy cơ xì dò miệng nối – Bác sĩ Kha cho biết thêm.

BS Hoàng Văn Tùng